Dünyada En Çok Tercih Edilen 15 Makarna Sosu ve Tarifleri
Makarna sosları, İtalyan mutfağının temelini oluşturur ve dünya genelinde en çok sevilen yemek çeşitliliğini sağlar. İşte hem klasik hem de popüler 15 sosun detaylı tarifi.
1. Marinara Sos (Temel Domates Sosu)
En temel ve en yaygın domates bazlı sos. Birçok sosun da temelini oluşturur.
Malzemeler:
- 1 kutu (400 gr) doğranmış domates konservesi
- 2 diş sarımsak (ince doğranmış)
- 3 YK zeytinyağı
- 1/2 TK kuru kekik, bir tutam pul biber
- Tuz, karabiber, bir tutam şeker (isteğe bağlı)
Hazırlanışı:
- Derin bir tavada zeytinyağını orta ateşte ısıtın. Sarımsakları ekleyip rengi dönmeden 1 dakika kavurun.
- Doğranmış domatesleri, kekiği ve pul biberi ekleyin. Tuz ve karabiberle tatlandırın. Domateslerin asidini dengelemek için bir tutam şeker ekleyebilirsiniz.
- Sos kaynamaya başladıktan sonra ateşi kısın ve ara sıra karıştırarak 20-30 dakika demlenerek pişirin. Sos yoğunlaştığında kullanıma hazırdır.
2. Pesto Sosu (Pesto Genovese)
Fesleğen, çam fıstığı ve peynirin eşsiz birleşimiyle yapılan taze ve aromatik bir sostur.
Malzemeler:
- 2 demet taze fesleğen yaprağı
- 50 gr parmesan peyniri (rendelenmiş)
- 30 gr çam fıstığı
- 2 diş sarımsak
- 1/2 su bardağı sızma zeytinyağı
- Tuz
Hazırlanışı:
- Çam fıstıklarını kokusu çıkana kadar tavada hafifçe kavurun.
- Fesleğen, sarımsak, kavrulmuş çam fıstığı ve tuzu mutfak robotuna (veya havana) koyun.
- Pürüzsüz bir püre haline gelene kadar çekin.
- Rendelenmiş parmesan peynirini ekleyin ve son olarak zeytinyağını yavaş yavaş ekleyerek karıştırmaya devam edin. Sosu makarnanın haşlama suyuyla incelterek kullanın.

3. Aglio e Olio (Sarımsaklı ve Yağlı Sos)
İtalyan mutfağının en basit, en hızlı ve en lezzetli soslarından biridir.
Malzemeler:
- 4 diş sarımsak (ince dilimlenmiş)
- 1/3 su bardağı sızma zeytinyağı
- Kırmızı pul biber (isteğe bağlı)
- Tuz, karabiber, taze maydanoz
Hazırlanışı:
- Geniş bir tavada zeytinyağını çok kısık ateşte ısıtın. Dilimlenmiş sarımsakları ve pul biberi ekleyin.
- Sarımsakların rengi hafif altın sarısı olana kadar yavaşça kızartın (yaklaşık 5-7 dakika). Sararmamasına dikkat edin, aksi takdirde acılaşır.
- Haşlanmış makarnayı ve 1/4 su bardağı makarna haşlama suyunu tavaya ekleyin.
- Sosun kremamsı bir kıvam alması için makarnayı hızlıca karıştırın. Taze maydanoz serpip hemen servis edin.
4. Ragù alla Bolognese (Bolonez Sos)
Kıyma ve domatesin uzun süre kısık ateşte pişirilmesiyle hazırlanan klasik etli sos.
Malzemeler:
- 300 gr dana kıyması
- 1 adet soğan, 1 adet havuç, 1 sap kereviz sapı (küp doğranmış)
- 1 kutu (400 gr) domates püresi veya doğranmış domates
- 1 su bardağı kırmızı şarap (isteğe bağlı), 1/2 su bardağı süt
- 2 YK zeytinyağı, tuz, karabiber
Hazırlanışı:
- Tencerede zeytinyağını ısıtın. Soğan, havuç ve kerevizi ekleyip yumuşayana kadar (yaklaşık 8 dakika) kavurun.
- Kıymayı ekleyin ve rengi dönene kadar kavurmaya devam edin.
- Kırmızı şarabı ekleyin (kullanıyorsanız) ve buharlaşmasını bekleyin. Domates püresi ve sütü ekleyin.
- Tuz ve karabiberle tatlandırın. Sosu en kısık ateşte, ara sıra karıştırarak en az 2 saat pişirin. Ne kadar uzun pişerse o kadar lezzetli olur.
5. Carbonara Sosu
Krema kullanılmadan, yumurta sarısı, peynir ve domuz yanağı/pastırma ile hazırlanan Roma klasiği.
Malzemeler:
- 2 adet yumurta sarısı + 1 tam yumurta
- 50 gr Pecorino Romano peyniri (rendelenmiş)
- 100 gr guanciale (veya pastırma/pancetta)
- Karabiber (taze çekilmiş)
Hazırlanışı:
- Guanciale’yi (veya pastırmayı) tavada yağı çıkıp çıtır olana kadar pişirin. Ocaktan alın.
- Bir kasede yumurta sarılarını, tam yumurtayı, rendelenmiş peyniri ve bolca karabiberi hızla karıştırın.
- Haşlanmış spagettiyi tavaya, guanciale’nin yağına ekleyin. Tavayı ocaktan alın.
- Yumurta karışımını hızla makarnanın üzerine dökün ve makarnanın sıcaklığı ile yumurtaların pıhtılaşmasını önlemek için sürekli karıştırın. Gerekirse 1-2 YK makarna haşlama suyu ekleyerek kremamsı kıvamı yakalayın.

6. Alfredo Sosu
İtalyan kökenli, ancak Amerika’da popülerleşmiş zengin bir tereyağlı, kremalı ve parmesanlı sostur.
Malzemeler:
- 1/2 su bardağı tereyağı
- 1 su bardağı krema (ağır krema)
- 1.5 su bardağı parmesan peyniri (taze rendelenmiş)
- 1 diş sarımsak (rendelenmiş, isteğe bağlı)
- Tuz, beyaz biber
Hazırlanışı:
- Geniş bir tavada tereyağını eritin. Rendelenmiş sarımsağı ekleyip 30 saniye kavurun.
- Kremayı tavaya ekleyin ve kısık ateşte hafifçe ısınmasını bekleyin (kaynatmayın).
- Tuzu, beyaz biberi ve yavaş yavaş rendelenmiş parmesan peynirini ekleyin. Peynir tamamen eriyip sos pürüzsüzleşene kadar sürekli karıştırın.
- Haşlanmış makarnayı sosa ekleyin ve tüm makarnanın kaplanmasını sağlayın. Hemen sıcak servis edin.
7. Dört Peynirli Sos (Quattro Formaggi)
İtalyan peynirlerinin zengin lezzetini birleştiren yoğun ve kremamsı bir sos.
Malzemeler:
- 1 su bardağı krema
- 50 gr Gorgonzola veya rokfor peyniri (küflü peynir)
- 50 gr parmesan, 50 gr mozerella, 50 gr fontina veya gravyer peyniri
- Bir tutam muskat rendesi
Hazırlanışı:
- Geniş bir tavada kremayı kısık ateşte ısıtın.
- Gorgonzola/rokfor gibi yumuşak peynirleri ekleyin ve eriyene kadar karıştırın.
- Ardından rendelenmiş diğer sert peynirleri (parmesan, mozerella vb.) yavaş yavaş ekleyin. Peynirlerin topaklanmaması için sürekli karıştırın.
- Muskat rendesi ile tatlandırın. Tuz eklemeden önce peynirlerin tuzluluk oranını kontrol edin. Peynirler tamamen eriyip sos pürüzsüzleştiğinde makarnayla birleştirin.
8. Mantarlı Kremalı Sos
Dünya genelinde özellikle beyaz etle veya vejetaryen olarak sıkça tercih edilen kremsi bir sostur.
Malzemeler:
- 300 gr kültür mantarı (dilimlenmiş)
- 1/2 adet soğan (doğranmış)
- 1 YK tereyağı, 1 YK zeytinyağı
- 1 su bardağı krema, 1/2 su bardağı tavuk suyu
- Tuz, karabiber, kekik
Hazırlanışı:
- Geniş bir tavada tereyağı ve zeytinyağını eritin. Soğanları pembeleşinceye kadar kavurun.
- Dilimlenmiş mantarları tavaya ekleyin. Yüksek ateşte mantarlar suyunu salıp çekene kadar kavurun.
- Tuz, karabiber ve kekiği ekleyin. Tavuk suyunu ekleyip bir miktar buharlaşmasını bekleyin.
- Kremayı ekleyin ve kısık ateşte 5 dakika sos yoğunlaşana kadar pişirin. Haşlanmış makarnayla birleştirip üzerine parmesan serpin.
9. Arrabiata Sos (Acı Domates Sosu)
Acı biber, sarımsak ve domates ile hazırlanan İtalya’nın Lazio bölgesine özgü baharatlı sos.
Malzemeler:
- 1 kutu (400 gr) doğranmış domates
- 4 diş sarımsak (dilimlenmiş)
- 1-2 adet kuru acı kırmızı biber (pul biber de olabilir)
- 3 YK zeytinyağı, tuz
Hazırlanışı:
- Tavada zeytinyağını ısıtın. Dilimlenmiş sarımsakları ve acı biberi ekleyin. Sararmadan 2 dakika kadar kavurun.
- Domatesleri ekleyin. Tuzla tatlandırın.
- Sos kaynamaya başladıktan sonra ateşi kısın ve 20-25 dakika pişirin. Pişirme sonunda acı biberleri çıkarabilirsiniz. Makarnayla birleştirin.
10. Limonlu Sarımsaklı Sos (Lemon Garlic Sauce)
Taze, hafif ve hızlı hazırlanan, genellikle deniz ürünleriyle yakışan parlak bir sos.
Malzemeler:
- 3 diş sarımsak (rendelenmiş)
- 1/4 su bardağı taze limon suyu
- 1/4 su bardağı zeytinyağı
- Bir tutam taze maydanoz, limon kabuğu rendesi
- Tuz, karabiber
Hazırlanışı:
- Küçük bir tavada zeytinyağını hafifçe ısıtın. Rendelenmiş sarımsağı ekleyip 1 dakika kısık ateşte kavurun.
- Tavayı ocaktan alın. Limon suyunu, tuzu ve karabiberi ekleyip hızla karıştırın.
- Haşlanmış makarnayı tavaya ekleyin. Bir miktar makarna suyu ekleyerek sosun makarnaya yapışmasını sağlayın.
- Üzerine taze maydanoz ve limon kabuğu rendesi serpip servis edin.

11. Béchamel Sos (Beşamel Sos)
Temelde tereyağı, un ve sütten yapılan, fırın makarnalar (lazanya, fırın makarna) için vazgeçilmez temel sostur.
Malzemeler:
- 2 YK tereyağı
- 2 YK un
- 2 su bardağı süt (ılık)
- Muskat rendesi, tuz, beyaz biber
Hazırlanışı:
- Tencerede tereyağını eritin. Eridiğinde unu ekleyin ve orta ateşte sürekli karıştırarak 1 dakika kavurun (roux yapımı).
- Isıtılmış sütü yavaş yavaş roux’ya ekleyin ve bir yandan da bir çırpıcı ile hızla karıştırın ki topaklanma olmasın.
- Sürekli karıştırarak sosun koyulaşmasını bekleyin. Kaynamaya başladığında ateşi kısın.
- Tuz, beyaz biber ve bir tutam muskat rendesi ile tatlandırın. Sos kalınlaştığında ocaktan alın.
12. Votkalı Kremalı Sos (Penne alla Vodka)
Krema, domates ve bir miktar votka ile yapılan, özellikle Kuzey Amerika’da çok popüler, pürüzsüz ve zengin bir sostur.
Malzemeler:
- 1/2 adet soğan (doğranmış)
- 1 YK tereyağı, 1 YK zeytinyağı
- 1/4 su bardağı votka
- 1/2 su bardağı domates salçası veya domates püresi
- 1 su bardağı krema, tuz, karabiber
Hazırlanışı:
- Tavada tereyağı ve zeytinyağını eritin, soğanları yumuşayana kadar kavurun. Domates salçasını ekleyip 2 dakika daha kavurun.
- Votkayı tavaya dökün (dikkatlice!) ve kısık ateşte buharlaşmasını bekleyin.
- Kremayı ve baharatları ekleyin. Krema koyulaşana kadar 5-7 dakika pişirin.
- Sosu haşlanmış penne veya rigatoni makarnayla birleştirerek servis edin.
13. Ispanaklı Ricotta Sosu
İtalyan esintili, ricotta peyniri ve ıspanağın birleşimiyle yapılan, hafif ve proteinli bir sostur.
Malzemeler:
- 1 su bardağı ricotta peyniri
- 1/2 su bardağı krema veya süt
- 1 su bardağı doğranmış taze ıspanak
- 2 diş sarımsak (rendelenmiş), tuz, karabiber, muskat
Hazırlanışı:
- Tavada zeytinyağını ısıtın, sarımsağı ekleyin. Ispanakları ekleyip suyunu salıp çekene kadar soteleyin.
- Tavayı ocaktan alın. Ricotta peyniri, krema/süt, tuz, karabiber ve muskatı ekleyip karıştırın.
- Sos çok yoğunsa, makarnanın haşlama suyundan birkaç kaşık ekleyerek kıvamını ayarlayın. Taze hazırlanmış makarnayla birleştirip sıcak servis edin.
14. Tavuklu & Brokolili Sos
Mükemmel bir öğün dengesi sağlayan, küresel olarak popüler bir kremalı sos kombinasyonu.
Malzemeler:
- 250 gr tavuk göğsü (küp kesilmiş)
- 1 su bardağı brokoli (küçük parçalar)
- 1 su bardağı krema
- 2 diş sarımsak, tuz, karabiber
Hazırlanışı:
- Tavukları zeytinyağında rengi dönene kadar soteleyin. Doğranmış sarımsağı ekleyin.
- Brokoliyi haşlayın veya buharda yumuşatın.
- Tavaya kremayı ekleyin ve kısık ateşte kaynamaya bırakın. Tuz ve karabiberi ekleyin.
- Haşlanmış brokoliyi tavaya ekleyin. Sos yoğunlaştığında haşlanmış makarnayla birleştirerek servis edin.
15. Kremalı Kabak Sosu (Butternut Squash / Balkabağı)
Son yıllarda sağlıklı beslenme trendleriyle popülerleşmiş, tatlı ve kremamsı bir sos.
Malzemeler:
- 200 gr haşlanmış veya fırınlanmış balkabağı/bal kabağı püresi
- 1/2 su bardağı krema veya Hindistan cevizi sütü
- Bir tutam adaçayı, tuz, karabiber, muskat
Hazırlanışı:
- Haşlanmış veya fırınlanmış balkabağı püresini krema/süt ile bir tencerede karıştırın.
- Tuz, karabiber ve muskat ile tatlandırın. Adaçayını sosun içine atın veya tereyağında kızartıp üzerine gezdirin.
- Sos pürüzsüzleşip ısındığında makarnayla birleştirin.


